काठमाडौं । स्वदेशमा रोजगारी नपाएर वैदेशिक रोजगारीमा जानुपर्ने वाध्यतामा आम नेपाली छन् । कतिपय त विभिन्न कारणले गन्तव्य देशमै अवसान हुन वाध्य भएका छन् ।
वैदेशिक रोजगार बोर्डका अनुसार वर्षेनी हजार जना नेपालीले गन्तव्य मुलुकमा मृत्युवरण गर्नुपरेको छ । दैनिक चार जना नेपालीले वैदेशिक रोजगारीमा ज्यान गुमाउने गरेका छन् ।
२०७० को दशकमा मात्र करिब १० हजार नेपाली श्रमिकको परदेशमा ज्यान गएको बोर्डको तथ्यांक छ ।
९ हजार ६ सय ५२ जना श्रमिकको वैदेशिक रोजगारीका क्रममा मृत्यु भएको छ ।
यो तथ्यांक श्रम सम्झौता गरेर गएका, श्रमसम्झौता अवधिमै मृत्यु भएका तथ्यांक मात्रै हो ।
वोर्डले त्यस्ता श्रमिकलाई क्षतिपूर्ति पनि दिन्छ । वैदेशिक रोजगारीमा श्रमस्वीकृति नलिई विभिन्न मुलुक पुग्ने, अकालमै ज्यान गुमाउने र कुनै तथ्यांक नहुने समस्या यथावत छ ।
आप्रावसान क्षेत्रका जानकारहरुका अनुसार बोर्डको तथ्यांकमा दैनिक तीन जना मृत्युको रेकर्ड हुने गरे पनि समग्रमा दोब्बर बढीको मृत्यु हुने गरेकोे छ ।
त्यसो त पछिल्लो समयमा अमेरिका, यूरोप सपना देखेर अवैध बाटो जाने क्रम बढ्दो छ । त्यस्तो अवस्थामा गएका श्रमिकको कुनै रेकर्ड कसैसँग पनि हुँदैन ।
बोर्डका अनुसार आर्थिक वर्ष २०७०÷७१ मा ७७७, २०७१÷७२ मा १००६, २०७२÷७३ मा ८२३, २०७३र७४ मा ७५८, २०७४र७५ मा ८२३ जनाको मृत्यु भएको छ ।
त्यस्तै आर्थिक वर्ष २०७५र७६ मा ७६३, २०७६र७७ मा ६७२, २०७७र७८ मा १२४३, २०७८र७९ मा १४७९, २०७९र८० मा १,२०८ जनाको मृत्यु भएको छ ।
खाडी मुलुकतर्फ दुबई, साउदी अरेबिया, कतार, जोर्डन, बहराइन र ओमान र मलेसियामा कार्यरत श्रमिकको ज्यान जाने गरेको हो । अन्य देशमा ज्यान गए पनि बोर्डसँग रेकर्ड हुँदैन ।
मृतकका आफन्तलाई बोर्डले ७ लाख क्षतिपूर्ति दिन्छ । आएको छ । श्रम स्वीकृतिको अवधि सकिएको श्रमिकका परिवारले २५ हजार मात्रै क्षतिपूर्ति पाउँछन् ।
वैदेशिक रोजगार विभागका अनुसार १० वर्षमा४० लाख ६७ हजार ७५९ जना विदेशिएका छन् ।